Wat is OCD?
OCD staat voor obsessive compulsive disorder. Je hebt obsessies en compulsies is. En als het woord je al iets zegt, dan kan het zijn dat je beelden krijgt van mensen die de hele tijd aan het schoonmaken zijn. Het licht knopje vaak aan en uitdoen of de hele tijd dingen aan het recht hangen zijn.
En dat zijn een beetje de cliché beelden die we hebben van OCD. Het zijn absoluut subtypes van OCD, smetvrees en organisatie dwang. En waarom we die kennen is omdat er duidelijke handelingen bij horen. Dus bij smetvrees is het bijvoorbeeld vaak heel veel schoonmaken, omdat je bang bent om zelf besmet te raken met iets of bang bent om anderen te besmetten. Met organisatie dwang is het het gevoel dat er dat het niet goed gaat of dat er iets niet klopt als dingen niet gaan zoals je wil of staan of hangen zoals je wil. Dus dat is het schilderij recht hangen, wat we allemaal wel eens hebben.
Maar met OCD is dat echt een obsessie en kan je het niet niet doen. Dus die zien we heel vaak in films en in series. En er worden zelfs vaak grapjes over gemaakt omdat ze te zien zijn.
Maar er zijn ook types van OCD die niet te zien zijn. En dat is ook waarom ze heel vaak niet gediagnosticeerd worden of pas heel laat. Dus dan kan het zijn dat je er gewoon jaren mee loopt zonder dat je weet dat het OCD is. Je denkt dat dit gewoon is wat het is en dat jij zo bent. En dat is dus niet zo. Daar gaan we het over hebben.
Disclaimer
Eerst wil ik even zeggen deze blog is niet bedoeld om te diagnosticeren. Het is echt puur om te informeren zodat je meer hierover weet. En misschien herkent en een vermoeden hebt van wat er ook aan de hand kan zijn.
Daarnaast is het ook zo dat als je dit herkent, dat het niet direct betekent dat je ook OCD hebt. Om gediagnosticeerd te worden volgens de DSM van psychologen moet je echt aan een bepaald aantal voorwaarden voldoen en ik geloof heel erg in een glijdende schaal.
Iedereen heeft weel intrusieve gedachtes
We hebben allemaal in meerdere of mindere mate hier wel last van, dus het is sowieso heel fijn om te weten dat dit bestaat, dat het niet aan jou ligt, dat je zeker niet gek of raar bent.
En weet ook dat je eruit kan komen. Ik heb vrijwel al deze subtypes gehad en ik ben nu tien jaar verder en ik ben er helemaal uit. Ik heb echt helemaal nergens meer last van. Ik wil echt dat je dat weet, want het kan zo eenzaam voelen, zeker als je nog niet weet wat er aan de hand is.
Dus de 7 subtypes van OCD die je nog niet kent.
1. Pure OCD
De eerste en de belangrijkste omdat alle volgende hiermee te maken hebben is pure OCD. Wat dat betekent is dat je eigenlijk vooral of alleen maar obsessieve gedachten hebt.
Dit is de reden waarom het zo moeilijk is om het te diagnosticeren, omdat het dus allemaal in je hoofd en in je lichaam afspeelt. Want soms heeft het ook te maken met gevoel. Gaan we straks nog verder op in.
Maar pure OCD zijn de obsessieve gedachten en hebben dus niet heel duidelijk de handelingen zoals smetvrees dat bijvoorbeeld wel heeft. En dat maakt het dus moeilijk voor jezelf om te herkennen, maar ook voor een eventuele psycholoog om het te herkennen.
Schuldgevoel en schaamte
Dus hoe kun je nou weten of je dat hebt of niet? Pure OCD betekent dat je hele obsessieve gedachten hebt en kan over heel veel verschillende onderwerpen gaan. We gaan zo een heel rijtje langs, maar wat er heel vaak bij komt kijken is een schuldgevoel en een schaamte gevoel voor de gedachten die je hebt.
Dus dat kunnen gedachten zijn dat je iemand anders pijn gaat doen. Dat kunnen gedachten zijn dat je niet echt van iemand anders houdt. Nogmaals, die komen zo allemaal terug.
En je krijgt heel erg het gevoel dat je een slecht persoon bent door de gedachten die je hebt, doordat je die gedachten hebt.
Bevestiging vragen en checken
En wat wel iets is wat je kunt doen, waaraan je kunt merken dat je pure OCD hebt is bevestiging vragen en checken.
Het is alleen niet zo duidelijk als heel vaak het licht knopje aan en uit doen om zeker te weten of die wel of niet aan is. Het is meer in de trant van bevestiging, vragen aan vrienden of familie of hoe je denkt of waar je bang voor bent, of dat klopt, of dat jouw conclusie juist is of niet.
Dus dat is pure OCD. Dat is eigenlijk dwang gedachte. Dus intrusieve gedachten, gedachten die je niet wil hebben, die je ook niet kunt controleren, maar waar je heel bang van wordt. Dat maakt het zo eenzaam en zo moeilijk om hiermee om te gaan, omdat heel veel mensen hebben dit wel eens.
Verschil tussen OCD en iemand met intrusieve gedachten
Maar het verschil tussen OCD en iemand die gewoon wel eens een intrusieve gedachte heeft (want iedereen heeft dat) is dat iemand met OCD denkt dat de gedachte waar is, dat dat iets over jou zegt, dat je die gedachte hebt en dat het je een slecht persoon maakt. Dus daarvoor komt er ook heel veel schuld en schaamte bij kijken en dat is gewoon heel zwaar om mee te leven.
Dus dat is pure OCD. Dan zijn er dus nog andere subtypes die zich eigenlijk vastbijten op een bepaald onderwerp, dus het is eigenlijk dezelfde angst die het drijft. Dezelfde schuld, dezelfde schaamte die het drijft. Maar het bijt zich vast op verschillende onderwerpen. En vaak als je een van de onderwerpen herkent, dan herken je ook andere. Het kan zijn dat je het hele rijtje herkent, kan zijn dat je er een paar van herkent.
2. Relatie OCD
De eerste die ik wil noemen daarvan (dus eigenlijk de tweede subtype) is relatie OCD en dit is degene waar ik het allermeest last van heb gehad. En ik had geen idee dat dit het was. Het was ook tien jaar geleden en toen bestond deze term niet. Het is ook nog best wel nieuw, dus wat dat betreft dus ook eigenlijk helemaal niet gek dat je er nog niet van hebt gehoord misschien.
Maar relatie OCD betekent dat je obsessieve gedachten hebt over je relatie. En waar dat heel vaak op neerkomt is gedachten over of je wel genoeg voelt.
- "Voel ik wel genoeg?"
- "Moet ik niet meer voelen?"
- "Mis ik deze persoon wel genoeg?"
- "Moet ik niet vlinders voelen als hij me aanraakt?"
En dat kan zich doorzetten in dus een schuldgevoel van:
- "Als ik zo twijfel, dan zit het niet goed, dus dan moet ik het uitmaken."
- "Maar dat wil ik niet."
- "Maar dan hou ik diegene alleen maar aan het lijntje."
- "Want wat als ik er nou later achterkomen dat hij of zij het toch niet is?"
En zo zit je in een soort van gedachten rondjes en je probeert de hele tijd het probleem op te lossen. Je hebt het gevoel dat als je maar genoeg zou voelen, dat het dan opgelost zou zijn. Dat is in een echt heel kort is dat relatie OCD.
Als je er meer over weten, ik heb er een heel filmpje over, right here en dan kun je er nog veel dieper induiken. Maar.
Dit is dus een subtypen dat zich vastbijt op je relatie, wat soms over springt naar een ander subtypen.
3. H-OCD
En dat is H-OCD en dat betekent dat je twijfelt aan je geaardheid.
Dus je bent bang dat je homoseksueel bent, lesbisch bent en dit betekent niet dat je een oordeel hebt over lesbisch zijn of homo zijn. Het betekent dat je bang bent dat je het uit moet maken dat je de relatie waar je nu inzit uit moet maken omdat je eigenlijk lesbisch bent of eigenlijk homo bent. En wat je dan doet is eigenlijk de hele tijd je gevoel checken. Dus je bent bijvoorbeeld een vrouw en je ziet een andere vrouw lopen en je bent de hele tijd aan het checken:
- "Voel ik nu iets?"
- "O jee, voel ik nu iets wat super verwarrend is?"
Maar wel heel goed om te weten en ik hoop een geruststelling is dat het ook echt zo kan zijn dat je dingen kan voelen erbij. Dat kan absoluut zo zijn dat je een vrouw ziet lopen en dat je iets voelt in je onderbuik. Dat je haast opgewonden voelt en dat je denkt:
"Zie je wel. Ik val op vrouw, ik moet het uitmaken en moet nu met een vrouw samenleven."
Toen ik dit had, weet ik nog dat ik dat ik een keer echt heel hard moest huilen omdat ik dacht ik moet het uitmaken met Arjen die nu mijn man is (dus oftewel het kan echt helemaal goedkomen).
Ik moet het uitmaken met Arjen en dan moet ik met een vrouw leven voor de rest van mijn leven. En dat wil ik helemaal niet. En daar moest ik zo hard om huilen. Ik was er zo verdrietig om en dat is eigenlijk natuurlijk al al zo sneu en gek dat als jij niet met een vrouw wil leven, dan hoeft dat niet. Als jij het niet uit wil maken, dan hoeft dat niet. Alles is mogelijk. Zeker in de liefde. Maar alles is mogelijk. Dus wat jij niet wil, dat hoeft niet.
H-OCD is dus een ander ander subtype ervan. Misschien maak ik er ook nog wel eens een uitgebreidere blog over.
4. P-OCD
Maar nu even door naar de vierde. En dat is P-OCD en deze vond ik heel heftig om te hebben.
Want dit bijt zich vast op pedofilie. Je bent bang dat je een pedofiel bent. Dus hierbij gaat het ook weer om de angst dat je het bent. En ik weet nog dat het bij mij begon omdat ik een keer op een bankje in het park zat en ik had dus heel veel last, al een hele tijd, van relatie OCD en er liep een klein meisje voorbij in een heel schattig roze jurk. Ik zie er nog lopen en ik voelde iets in mijn buik.
En ik dacht:
"Oh shit, dit. Dit betekent dat ik me aangetrokken voelt tot haar, dan ben ik pedofiel en dat mag niet. En dan moet ik naar de gevangenis en dan moet ik. Dan ben ik dus weg bij Arjen en moet ik het dus uitmaken met Arjen. En dat wil ik niet. En pedofiel zijn is vreselijk. Daar ben ik echt zo'n slecht persoon. Dat mag echt niet."
En als ik er nu op terugkijkt. Oh. Ik voelde alleen maar liefde. Ik voel de liefde in mijn buik en en ik was gewoon zo angstig en zo bang dat ik een slecht persoon was. Dat ik echt dacht dat ik pedofiel was.
En ik vond deze zo ontzettend heftig omdat ik er echt niet over durfde te praten met wie dan ook. Omdat ik bang was dat ze dat zouden gaan doorgeven aan de politie en dan naar de gevangenis zou moeten. Maar ik zat zo diep in die schulden en schaamte.
Ik wil echt dat je weet als je dit kijkt en je hebt dat je niet de enige bent en dat dit zelfs niet raar is. Het is op een gekke manier heel logisch dat dit gebeurt. Maar weet in ieder geval dat het niet gek is en niet raar is en dat je er uit kunt komen en dat jij geen pedofiel bent en geen slecht persoon, echt niet.
5. Harm OCD
De vijfde is Harm OCD. Dat is de Engelse naam waarvan ik heb gedacht en gezocht of er een Nederlandse vertaling voor is. Ik kon gewoon niks goeds vinden, want waar het om gaat is dat je bang bent om anderen pijn te doen, om anderen schade toe te brengen. Dat jij gevaarlijk bent en gevaar bent voor de maatschappij. En soms ook dat je jezelf pijn gaat doen.
Dus het kan bijvoorbeeld zijn dat je op de trein staat te wachten en er staat iemand voor je tussen jou en het spoor en dat er ineens je gedachten in je opkomt: "Wat nou als ik deze persoon op het spoor zou?" Of je rijdt in de auto. Er loopt iemand over het zebrapad en je bent aan het remmen, maar je denkt "wat als ik niet rem en ik deze persoon over rijd?"
Verschil tussen OCD en enkel een intrusieve gedachte
En het bizarre hiervan is ook dit zijn intrusieve gedachten, dus ongewilde gedachten. En iedereen heeft wel ooit in zijn leven zo'n soort gedachten gehad van de angst om iemand anders pijn te doen.
En hierbij ook weer eens het verschil dat iemand met OCD denkt dat dat wat zegt over hem of haar en dat heel serieus neemt en zich schaamt en zich schuldig voelt. Terwijl iemand die geen idee heeft denkt dat: "wat een rare gedachte whatever". En die gaat door met zijn leven en die denkt er gewoon helemaal niet meer aan. Dus dat is het grote verschil tussen.
6. Hyperbewust van je lichaam
Dan subtype 6 is hyper bewustzijn van je lichaam. Dit is niet per se een hele goede, duidelijke naam, maar misschien herken je het wel dat je ineens heel bewust wordt van de functies van je lichaam.
Dus wat ik bijvoorbeeld had en wat volgens mij ook best wel vaak voorkomt bij dit type subtype OCD, ik heb dit voorbeeld vaker gehoord, is dat ik soms gaapte en dan het gevoel had dat ik niet genoeg lucht kreeg terwijl ik aan het gapen was. En dan ging ik weer gapen en weer gapen en had ik steeds het gevoel dat ik net niet genoeg lucht had, waardoor ik een klein beetje in paniek raakte.
Een soort van obsessief daarmee bezig ging. Van "hoe moet ik goed ademen? Hoe moet ik nu ademen om genoeg adem te krijgen?"
Dus het gaat echt over de functies van je lichaam. Het kan zich ook vastbijten op dat je knippert met je ogen en dat niet kan stoppen. En eigenlijk daar obsessief mee bezig bent.
Het is echt iets anders dan hypochondrie, dus heel bang zijn dat je ziek wordt. Want dat betekent dat je heel erg bezig bent met je lichaam. En denkt "maar wat nou als Het feit dat ik nu aan het hoesten betekend ben betekent dat ik longkanker heb?" Dus je trekt ook meteen naar een hele ernstige ziekte.
Dit subtype van OCD gaat niet zozeer over ziek zijn of niet. Het gaat over het proberen te controleren van je de functies van je lichaam die eigenlijk niet te controleren zijn en die je ook niet hoeft te controleren, dus je adem gaat vanzelf en het knipperen met je ogen gaat vanzelf.
Maar als je daar ineens heel bewust van wordt, dan kan het dus zijn dat je in een soort van obsessieve controle daarover komt en daardoor dus een subtype van OCD is. Misschien herkent je deze.
7. Morele OCD
De laatste is morele OCD. En dat betekent dat je eigenlijk heel erg bezig bent met:
- "Is het fout wat ik doe?"
- "Is het fout wie ik ben?"
- "Ben ik een grens overgegaan?"
Het kan zijn dat je je hele leven terug kijkt en een momenten ziet waarin jij voor je gevoel echt een fout hebt gemaakt of over een grens bent gegaan. En dat je daar heel erg mee zit en daar heel erg mee bezig ben en je daar heel schuldig over voelt en het ook gewoon niet los kunt laten.
Dus zelfs als degenen die daar mee mee te maken heeft, als bijvoorbeeld gaat over je relatie en je hebt ooit een keer met een jongen gepraat en misschien wel geflirt terwijl je een relatie had en voel je je super schuldig over, nu zegt: "boeiend, dat is zolang geleden.En ik weet dat jij helemaal voor mij gaat. Helemaal ok".
Dan kun jij het niet loslaten en voel jij je super schuldig en schaam je ervoor, vertrouw je jezelf niet meer? Je bent heel erg bezig met:
- "Klopt dit wel?"
- "En is dit wel ok, wat ik doe en wat ik heb gedaan?"
En dit heeft soms ook te maken met een religieuze achtergrond. Dus heel erg bezig zijn met:
- "Doe ik het wel goed als Christen?"
- "Doe ik het wel goed als Moslim?"
- "Volg ik wel precies de regels die die ik zou moeten volgen?"
- "Bid ik op een goede manier?"
En ook in nu iets modernere tijd als het gaat over de spiritualiteit. Wat dat dan ook is, kan het ook zijn dat je daar heel erg op vastbijt.
- "Doe ik het wel goed genoeg?"
- "Moet ik niet nog beter doen, wat ervoor zorgt dat je misschien elke dag heel uitgebreid gaat mediteren of wat het dan ook maar is."
Omdat je zo bang bent dat je het niet goed doet en dat er dus iets of iemand boos op je gaat zijn, dus morele OCD heeft heeft verschillende aspecten eigenlijk.
Waar komen deze 7 subtypes van OCD uit voort?
Maar dit zijn dus echt een beetje in een soort vogelvlucht de zeven subtypes van OCD. Er is nog veel meer over te zeggen uiteraard, maar ik wil in ieder geval je weet dat ze bestaan. En misschien zit je hier en denk je "Oh my God oke ik herken er één" of "ik herken ze misschien wel allemaal". Dat is heftig. Weet dan dat je niet de enige bent en dat je er absoluut uit kan komen. Ik zeg niet dat dat makkelijk is, maar het kan absoluut.
Je hoeft hier niet de rest van je leven mee te leven. Je bent niet gedoemd, het is niet een label.
Behoefte aan veiligheid
Al deze subtypes van OCD komen eigenlijk voort uit hetzelfde, namelijk en een behoefte. Aan controle en noodzaak. Het is een noodzaak om controle te hebben om absolute zekerheid te hebben, honderd procent zekerheid om veilig te zijn. Uiteindelijk komt het allemaal terug op veiligheid en als je OCD hebt of als je deze subtypen van OCD herkent, dan is de kans heel erg groot dat je je echt diep onveilig voelt op dit moment.
In in jezelf, in je leven. In wat je doet. En dat is zo zwaar. En dat is zo eenzaam. Ik gun je zo enorm dat je je veilig voelt en gaat voelen en dat is mogelijk. Dat is echt ontzettend mogelijk om gewoon te weten dat jij goed genoeg bent, wat je ook doet, dat wat je denkt en wat je voelt, het is normaal en dat je dat gewoon mag laten gaan. Dat jij de lucht bent en dat gedachten maar gewoon wolken zijn. Die komen en gaan, net als gevoelens dat je veilig bent.
Wat er ook gebeurt, wat er ook gebeurt, dat jij helemaal veilig bent.
Wat kan je aan deze 7 subtypes van OCD doen?
Ik weet niet hoe ik dit moet eindigen. Ik wil je gewoon zo graag iets geven om om hiermee verder te komen, maar weet in geval dat je dat je hier dus af kunt komen. En een manier om dat te doen. Laat ik je meteen een hele specifieke tool geven die mij heel erg heeft geholpen.
EFT
En dat is EFT, Emotional Freedom Technique. Die ga ik ook niet helemaal uitleggen hier. Maar kun je hier meer over bekijken.
EFT kan je erg goed helpen om die veiligheid in je lichaam te voelen, want praat therapie helpt zo absoluut absoluut om te zien wat je doet en te weten dat die gedachten en gevoelens niet gek zijn, maar uiteindelijk wil je dat veilige gevoel in je lichaam krijgen. Dat kan je echt heel goed doen met EFT. En dan heb je in ieder geval een hele concrete tool waar je meteen wat mee kan.
Meer weten over Relatie OCD?
Als je meer wil weten over een relatie OCD, dat is waar ik vooral heel veel op mijn Youtube Kanaal over praat en waar mijn online programma ook over gaat. Ook heb ik een quiz waarbij je erachter kunt komen of je twijfelt aan je relatie ligt of niet.
En er is sowieso heel veel meer te vinden op internet, waarbij er soms bijstaat dat dit voor altijd is en dat je mee moet leren leven en dat is dus niet zo.
Ik ben zo ontzettend blij dat je hier bent dat je dit hebt gelezen en ik hoop echt dat dit een soort opluchting was en dat er misschien wel een heleboel puzzelstukjes op zijn plek vielen.
Alles is mogelijk, zeker in de liefde, maar ook absoluut in je leven.
Jij bent alle liefde waard, ook als je dat nu nog niet zo voelt.
Liefs,
Paulien
Geef een reactie